Kerncijfers 2023
Elke dag komen 560 mensen op de Spoedeisende Hulp door een ongeluk met een consumentenproduct*. 54% van hen raakt ernstig gewond. 1 op de 5 slachtoffers is jonger dan 12 jaar, vooral kinderen tussen 4 en 11 jaar lopen het meeste risico.
SEH-bezoeken per dag door een ongeval met een product
daarvan betreft ernstig letsel
1 op de 5
slachtoffers is jonger dan 12 jaar
* Consumentenproduct = non-food items die je gebruikt in de privésfeer of in publieke ruimtes
Eigen gedrag is vaak de oorzaak
De meeste ongelukken gebeuren door menselijk gedrag, maar soms ligt het aan een onveilig product. Naast verwondingen kunnen producten ook leiden tot vergiftigingen of ziektes, bijvoorbeeld door chemicaliën. Meer hierover vind je op de website Waarzitwatin.nl.¹
Om ongelukken met producten te voorkomen, is het belangrijk om te weten hoeveel ongelukken er plaatsvinden en wat hiervan de oorzaak is. Het thema Veilig Productgebruik gebruikt deze informatie om tips en maatregelen op te stellen om daarmee te voorkomen dat consumenten letsel oplopen door een product.
Meest voorkomende oorzaken:
Door een val
vaak van een vaste trap
Door contact met een voorwerp
vaak met een bal of beknelling door deur
Door ander scenario
Zoals verbranding of inslikken voorwerp
Vuurwerk zorgt jaarlijks voor veel ernstig letsel
Een risicovol consumentenproduct
Elk jaar raken meer dan duizend mensen gewond door vuurwerkongevallen, vaak met oogletsel of brandwonden als gevolg. Hoewel deze cijfers niet expliciet in de kerncijfers van Veilig Productgebruik over 2023 zijn opgenomen, blijft het een terugkerend en zorgwekkend fenomeen. De jaarwisseling van 2023/2024 zorgde opnieuw voor slachtoffers.
Omstanders worden slachtoffers
De cijfers laten zien hoe belangrijk het is om ernstige verwondingen door vuurwerk te voorkomen. Wat ook opvalt, is dat bijna de helft van de slachtoffers het vuurwerk niet zelf afstak, maar omstander was. Vaak is er sprake van onveilig of onvoorzichtig gedrag (vuurwerk uit de hand afsteken, naar elkaar gooien, op iemand richten of te weinig afstand houden). Hoewel het totaal aantal vuurwerkongevallen iets is gedaald, neemt het aantal verwondingen door zwaar illegaal vuurwerk toe.
Ondanks alle voorlichting en maatregelen om vuurwerkongevallen te voorkomen, nemen sommige mensen nog steeds te veel risico’s met vuurwerk. Dit vergroot de kans op ernstige verwondingen.
Monitoring van vuurwerkongevallen tijdens de jaarwisseling
Sinds de jaren '90 registreert VeiligheidNL vuurwerkongevallen tijdens de jaarwisseling, eerst via SEH-afdelingen en sinds 2017 ook via huisartsenposten.
Hiermee brengen we elk jaar het aantal vuurwerkongevallen en de gevaarlijkste soorten vuurwerk in kaart.
Dankzij deze lange geschiedenis en uitgebreide data kunnen we goed zien wat het effect van maatregelen is. Zo zorgde het vuurwerkverbod tijdens de coronajaren voor een duidelijke daling van het aantal slachtoffers, maar lokale vuurwerkverboden niet.
We delen onze inzichten actief met beleidsmakers, wat in 2020 leidde tot een verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen.
Lespakket 4vuurwerkveilig
Op basis van onze onderzoeken en de trends onder slachtoffers ontwikkelt VeiligheidNL, samen met het Ministerie van I&W, een strategie om vuurwerkletsels te verminderen. Een belangrijke maatregel is het lespakket 4vuurwerkveilig voor leerlingen van groep 7 en 8.³ Scholen kunnen dit pakket gebruiken om hun leerlingen te leren hoe ze veilig met vuurwerk omgaan.
VeiligheidNL werkt al jaren aan het voorkomen van vuurwerkletsels
Voorlichting is een belangrijke preventieve interventie voor een veilige jaarwisseling zonder ernstige ongelukken. Hierbij wordt met name aandacht besteed aan veilig gebruik van vuurwerk en de gevaren van illegaal of onveilig vuurwerk.
Meer weten?
Meer cijfers? Bekijk hier het LIS kerncijfers 2023 tabellenboek en verantwoording