Kerncijfers 2023
De landelijke ambitie is naar 0 verkeersslachtoffers in 2050, maar helaas zien wij de afgelopen tien jaar een stijging van 19% in het aantal verkeersslachtoffers met ernstig letsel (periode 2014-2023).
verkeersslachtoffers op de SEH
daarvan hadden ernstig letsel
stijging sinds 2014
Meest voorkomend ernstig letsel
Fractuur
Hersenletsel
Jonge fietsers
De stijging die we hierboven zien, lag onder fietsers in de leeftijdsgroep van 12-17 jaar nog hoger, namelijk 40%. Bovendien belanden 12-17 jarigen (samen met de leeftijdsgroep 18-24 jaar), in vergelijking met andere leeftijdsgroepen, vaker op de SEH door een verkeersongeval.
Ook zien we een toename de afgelopen jaren in het gebruik van de elektrische fiets onder 12-17 jarigen. Deze trend leidt tot een stijging van het aantal SEH-bezoeken in deze doelgroep. Bovendien veroorzaakt dit type vervoersmiddel ook ernstiger letsel ten opzichte van ongevallen met een gewone fiets.
Jonge fietsers (12-17 jaar) als risicogroep
Waarom lopen jonge fietsers meer risico op een verkeersongeval met letsel?
Jongeren van 12-17 jaar lopen een groter risico op fietsongevallen door afleiding, onervarenheid en risicogedrag. Na de zomervakantie stijgt het aantal fietsslachtoffers, vooral onder jonge middelbare scholieren. Het gebruik van elektrische fietsen heeft geleid tot een sterke toename van letsel, waaronder veel hersenletsel. Een derde van de fietsslachtoffers ervaart na drie jaar nog steeds lichamelijke klachten.
Op weg naar minder verkeersslachtoffers
We bieden inzicht in de meest recente cijfers over verkeersslachtoffers om het aantal ongevallen, waaronder fietsongevallen, te verminderen. Hiervoor gebruiken we databronnen zoals ons eigen Letsel Informatiesysteem (LIS) en Monitor Verkeersslachtoffers (MOVE)¹, waarbij we ambulance- en SEH-gegevens per provincie analyseren. Naast deze rapportages voeren we specifieke onderzoeken uit op verzoek van overheden, zoals gedragsonderzoeken naar afleiding op de fiets en verkeersgedrag onder jongeren. Deze inzichten leiden tot campagnes en interventies.
David Baden SEH-arts Diakonessenhuis
"Het is heel goed om te zien dat we dankzij het volledig geautomatiseerd leveren van data ten behoeve van MOVE, betrouwbare informatie kunnen verzamelen voor de verkeersveiligheid in Utrecht. En dat zonder extra administratie."
Onderzoek in opdracht
Naast onze reguliere rapportages worden we vaak benaderd door partijen zoals decentrale overheden en provincies met specifieke vragen. In zulke gevallen voeren we bijvoorbeeld regionale analyses of gedragsonderzoeken uit. Deze onderzoeken kunnen kwantitatief zijn (zoals literatuuronderzoek, registraties of vragenlijsten) of kwalitatief (zoals interviews, focusgroepen of observaties). Soms werken we samen met organisaties zoals TeamAlert, bijvoorbeeld bij onderzoeken en campagnes gericht op jonge verkeersdeelnemers.
Welke interventies bieden we aan voor jonge verkeersdeelnemers?
Naast ons onderzoek bieden we ook interventies aan om het aantal verkeersslachtoffers te verminderen, speciaal gericht op jonge verkeersdeelnemers. We hebben drie verkeerseducatieprogramma’s die aansluiten op het risicogedrag van verschillende leeftijden: Split the risk³, Fight your inner monkey⁴ en Stand up for your right⁵. Deze doorlopende leerlijn zorgt ervoor dat de educatie op maat wordt aangeboden, passend bij de cognitieve ontwikkeling van de leerlingen.
Split the risk
Richt zich op jongeren van 10-14 jaar. Ze leren hier wat risicovol gedrag in het verkeer is en hoe ze door een fractie van een seconde na te denken ongevallen kunnen voorkomen.
Fight your inner monkey
Is voor jongeren van 15-17 jaar en maakt hen bewust van groepsdruk. Ze leren veilige keuzes te maken in het verkeer, ook onder druk van anderen.
Stand up for your right
Is bedoeld voor jongeren van 18-24 jaar. Hier leren ze omgaan met groepsdruk tijdens het autorijden, verantwoordelijkheid te nemen, en anderen aan te spreken op risicovol rijgedrag.
Alleen samen kunnen we het aantal verkeersslachtoffers verminderen.
N.B. In verband met een herziening in onze coderingsmethodiek van verkeersletsels kunnen cijfers in dit hoofdstuk afwijken van eerder gepubliceerde data over verkeersletsels.
Meer weten?
¹ MOnitor VErkeersslachtoffers (MOVE) | VeiligheidNL
² Jaarrapportage MOVE Utrecht 2023 | VeiligheidNL
³ Leer risicovol verkeersgedrag herkennen met Split the Risk! | VeiligheidNL
⁴ Fight Your Inner Monkey: stoppen met na-aapgedrag in het verkeer | VeiligheidNL
⁵ Stand up for your ride | VeiligheidNL
Meer cijfers? Bekijk hier het LIS kerncijfers 2023 tabellenboek en verantwoording